کاربرد تحلیل عاملی در تعیین وزن گویه ها در مقایسه با روش وزن دهی با مقادیر ثابت در اندازه گیری های روانی – تربیتی

زمینه: از نظر کرلینجر تحلیل عاملی یک روش آماری در جهت اصل ایجاز علمی است. این تکنیک می تواند به کاهش چندگانگی، تلخیص روابط بین متغیرها، ایجاز و سادگی هر چه بیشتر بینجامد، وابستگی بین متغیرها را تعیین کرده و تفسیر علمی را تسریع نماید. هدف: هدف مقاله حاضر کاربرد تحلیل عاملی برای وزن دهی به گویه های موجود در مقیاس های روان شناختی و تربیتی است. یعنی کشف مناسب ترین سوال ها با بیشترین وزن و اهمیت برای قضاوت در مورد افراد گروه نمونه با استفاده از تحلیل عاملی است. روش: در پژوهش توصیفی حاضر، از داده های مربوط به خرده آزمون علائم روان شناختی و فیزیولوژیکی مقیاس میزان، منابع و علائم استرس معلمان که بر روی 430 نفر از دبیران آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی اجرا شده بود استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که بین دو روش با استفاده از آزمون فریدمن در رتبه بندی گویه ها تفاوت معنی داری به لحاظ آماری وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج می توان گفت که کارایی روش تحلیل عاملی نسبت به روش وزندهی با مقادیر ثابت برای همه گویه ها و وزن دهی در رتبه بندی شاخص ها در سطح بهینه ای قرار دارد.